Margaretha van valois

Cosimo aan de Keizersgracht

In Cosimo aan de Keizersgracht gaat historicus Luuc Kooijmans op zoek naar antwoorden op deze vragen, met hulp van een literaire truc. Niet Cosimo blijkt het hoofdpersonage, maar een Nederlandse jongen in dienst van de prins. Meteen in de tweede zin speelt hij open kaart: deze keer hoeft hij niet bij te dragen aan het officiële reisverslag. Hij is dus vrij in zijn woordkeuze – wel zo gemakkelijk, ook vanuit het oogpunt van de schrijver.

Als lezer zijn we getuige van de bezoeken van Cosimo aan Michiel de Ruyter en ‘de beroemde’ Rembrandt. Ook Joost van den Vondel en sekteleider Antoinette Bourignon duiken op. Kooijmans is dan ook een kenner van de jonge Republiek, zo bewees hij eerder met een studie over Frederik Ruysch, een boek over Jan Swammerdam en de biografie van Herman Boerhaave. Drie markante historische personen, die ook nu hun opwachting maken.

Gaandeweg wringt de boektitel. De dagboekschrijver blijkt vooral druk met de zoektocht naar zijn Hollandse vader en een bij een bezoek aan Swammerdam ontvreemd manuscript. Een perspectief dat de schrijver een raamwerk biedt voor het etaleren van zijn kennis, maar Cosimo de’ Medici degradeert tot edelfigurant.

COSIMO AAN DE KEIZERSGRACHT
- Luuc Kooijmans
- Prometheus
- blz.
- € 24,99

Wat kwam de katholieke Italiaanse kroonprins in het ketterse Holland zoeken?

Maria de’ Medici arriveerde in Amsterdam via de Spaarndammerdijk. Bij de Haarlemmerpoort werd de koningin-moeder van Frankrijk, namens het stads­bestuur van Amsterdam welkom geheten door oud-burgemeester Andries Bicker. Daarna trok de stoet achter de schutterij aan naar de Dam, waar een erepoort was opgesteld met een tableau vivant: een stilstaand toneeltje dat haar in gesloten huwelijk met de in door een godsdienstwaanzinnige vermoordde Franse koning Hendrik IV uitbeeldde. De volgende dag wachtte een rondleiding door de stad en in het Oost-Indisch Huis een Indische rijsttafel.

Maria de’ Medici had als regentes toenadering gezocht tot de Habsburgers, die in Madrid, Wenen en Brussel zetelden. Maar haar lot kantelde na de troonsbestijging van Lodewijk XIII, haar oudste zoon. Ze verloor de machtsstrijd van zijn eerste minister, kardinaal Richelieu, waarna ze werd verbannen.

Wat bezielde Amsterdam om een vorstin zonder koninkrijk zo groots te onthalen?

Het bezoek werd gezien als een erkenning voor de jonge republiek. Maar op de achtergrond speelde meer. Stadhouder Frederik-Hendrik hoopte de hoge gast over te halen een huwelijk te arrangeren tussen haar Engelse kleindochter Mary en zijn zoon Willem. Ma

Amstelodamum

In Amstelodamum

Het Amsterdam van&#;
Het nieuwe nummer wordt geopend met de vaste rubriek ‘Het Amsterdam van….’. Voor deze aflevering geschreven door Peter-Paul De Baar die onlangs afscheid nam als hoofdredacteur van het tijdschrift ‘Ons Amsterdam’. Peter-Paul is een groot kenner van Theo Thijssen en mede-oprichter van het Theo Thijssen Museum. Hij werkt momenteel aan een biografie over Theo Thijssen.

Margriet de Roever
Een ‘silver taeffel’ van Johannes Lutma.
Achtergronden bij een bijzondere post in de stadsrekening van Amsterdam.

Deze zomer was in het Rijksmuseum op de tentoonstelling ‘Kwab, Ornament als kunst in de eeuw van Rembrandt’ een stel buitengewoon fraaie zoutvaten te zien. In catalogi van het museum wordt bij dit voorname zilverwerk terloops gerefereerd aan het bezoek van Maria de Medici aan Amsterdam in ; maardeze connectie wordt eerder in twijfel getrokken dan onderbouwd. Toch kan een nader onderzoek hierover meer aan het licht brengen.

Salomon Savary averij). Rijtour van Maria de Medici door Amsterdam,  Gravure Stadsarchief Amsterdam ()

Laura van Hasselt
Ziekte, zeilen en andere zaken.
Het dagboek van Piet van Eeghen uit

In het Amsterdamse Stadsarchief ligt een dagboekje uit van de jonge koopman C.P. van Eeghen. Aantekeninge


Geschiedenis: Hoe zag onze wereld er vroeger uit en wat gebeurde er toen?

Paleis in het centrum van Parijs


Foto Ruud van Capelleveen: Het Palais du Luxemburg in het centrum van Parijs
Het Palais du Luxemburg in Parijs werd gebouwd voor Maria de' Medici, de echtgenote van koning Hendrik IV. Nadat haar man in vermoord was, werd Maria regentes, omdat de erfopvolger Lodewijk XIII nog maar acht jaar oud was. Maria wilde na de moord niet meer in het Louvre wonen en besloot tot de bouw van een nieuw paleis. Palais du Luxembourg moest lijken op het Palazzo Pitti in Florence, de stad waar ze haar kinderjaren had doorgebracht.

Bouwgeschiedenis

Palais du Luxembourg werd gebouwd op een landgoed in de Franse hoofdstad waar het herenhuis van hertog Frans van Luxemburg stond. De naam Luxembourg bleef behouden, maar de gebouwen van de hertog verdwenen om plaats te maken voor het droomgebouw van Maria de' Medici. Salomon de Brosse kreeg in opdracht om een fraai paleis voor de regentes te ontwerpen. Luxembourg kreeg veel zuilen en Toscaanse kapitelen. Het centraal geplaatste gebouw werd opgetrokken rond een hof met arcaden, maar heeft volgens de kenners een typisch Franse plattegrond. Maria kon haar paleis in betrekken.

Kardinaal de Richelieu

Kardinaal de Richelieu werd in tot b

Lodewijk XIV

Lodewijk XIV

Lodewijk XIV werd geboren op 5 september in Sint-Germainen-Laye. Hij kreeg als voornaam Dieudonné (door God gegeven). Toen zijn vader Lodewijk XIII dood ging in werd Lodewijk-Dieudonné al tot koning van Frankrijk uitgeroepen. Maar omdat Lodewijk nog maar 5 jaar oud was kon hij nog niet die zware taak op zich nemen. Zijn moeder Anna van Oostenrijk nam die taak toen tijdelijk over als regentes. Toen Lodewijk nog jong was werd hem door zijn moeder geleerd dat hij veel beter naar zijn grootvader (Hendrik 4e) kon kijken dan naar zijn vader Lodewijk XIII. Want Hendrik 4e bezorgde Frankrijk datgene wat het het hardst nodig had: een krachtig koninklijk gezag.

De zoon van Hendrik 4e (Lodewijk XIII) was minderjarig toen hij koning moest worden. Zijn moeder Maria de Medici was slecht opgewassen tegen de adel die zo opnieuw de kans greep om oude rechten uit te buiten, waardoor veel werk van Hendrik 4e verloren is gegaan. Lodewijk XIII regeerde van tot Gelukkig voor Frankrijk nam kardinaal Richelieu Frankrijk in in handen, niet als koning maar toch als belangrijk persoon, namelijk eerste minister.

Tijdens de minderjarigheid van Lodewijk XIV was kardinaal Mazarin eerste minister. Hij volgde Richelieu op in . Weer zoals bij Lodewijk XIII tra