Pater damiaan ziekte
Damiaan. De definitieve biografie?
Damiaan. De definitieve biografie is de titel van het jongste werk over de Vlaamse picpus-pater Damiaan de Veuster, de man die in als eerste missionaris naar een Hawaïaans verbanningsoord voor melaatsen trok en er in aan melaatsheid stierf, na 25 jaar van armoede en niet aflatende engagement, ondanks het onbegrip van velen. Al tijdens zijn leven verwierf Damiaan internationale bekendheid en werd hij geïdealiseerd als het prototype van de tot het uiterste offer bereide missionaris. De geleidelijke desacralisering van dit beeld heeft het mogelijk gemaakt dat Damiaan ook in een geseculariseerde wereld nog een grote aantrekkingskracht uitoefent als voorloper van een actieve inzet voor de Derde Wereld. De overvloedige literatuur over hem heeft zich maar zelden kunnen losmaken van deze tendens tot verheerlijking, die door Damiaans zaligverklaring in nog een nieuwe impuls kreeg.
De titel van Eynikels biografie doet onvermijdelijk de vraag rijzen naar de reden van zoveel overmoed. Het boek is een herziene versie van Eynikels vorige werk over Damiaan (waarvan de titel ook al een behoorlijk definitief resultaat suggereerde: Het zieke paradijs. De biografie van Damiaan, ), aangevuld met een studie van de archieven van de picpussen, de co
Jozef De Veuster, beter bekend als Pater Damiaan en bijgenaamd ‘De apostel der melaatsen’, was van tot aan zijn dood in april missionaris op het eiland Molokai waar hij als priester de begeleiding en verzorging op zich nam van een aldaar gevestigde leprakolonie. Een biografie van een bijzonder man:
De Veuster’s jeugd en roeping
Na zijn studies aan het college trad De Veuster in te Leuven toe tot de ‘Congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria’ of de ‘Congregatio Sacrorum Cordium’, zoals de officiële benaming luidt. Deze orde, die een grote faam genoot voor haar missionariswerk, werd onder paus Pius VII in gesticht door de Franse abt Pierre Coudrin () en de non Henriette Aymer de La Chevalerie ().
De Veuster wordt Pater Damiaan
Tegen het einde van zijn noviciaat in Leuven werd De Veuster, die intussen de kloosternaam ‘Damiaan’ had aangenome
Leesfragment
Pater Damiaan (–) werkte als missionaris op de Hawaï-eilanden. Zijn radicale solidariteit met mensen met lepra maakte hem wereldwijd bekend. Voortbouwend op nieuw onderzoek en ‘vergeten’ Hawaïaanse stemmen werpt deze biografie een nieuwe, meerstemmige blik op Damiaan. Door te luisteren naar Hawaïaanse getuigenissen krijgt Damiaan plots veel meer kleur. Hij past in meerdere hokjes en overstijgt ze ook tegelijk. Hij was een witte man die zich koste wat het kost wilde integreren in de Hawaïaanse samenleving. Hij droeg de Europese, westerse en ook de Hawaïaanse cultuur in zich zonder met één ervan volledig samen te vallen. Hij koesterde bepaalde vooroordelen die als racistisch en paternalistisch kunnen bestempeld worden. Toch voelde hij zich vooral met iedereen verbonden over grenzen van ziekte, cultuur en religie heen. In wie hij was en wat hij deed gaf hij gestalte aan enkele fundamentele Hawaïaanse waarden: ohana (familie), malama (zorg en respect) en aloha (solidariteit).
Ruben Boon (°) is historicus. Hij werkt in het Damiaanmuseum in Tremelo en bij het graf van Damiaan in Leuven.
‘Pater Damiaan hield erg veel van de Hawaïanen. Door naar hen te luisteren, leren we pater Damiaan beter te begrijpen. Hun getuigenissen maken Damiaans geschiedenis menselijker Als kind was Ruben Boon al gebeten door het verhaal van pater Damiaan, die op het einde van de 19de eeuw als missionaris naar Hawaï vertrok en van daaruit naar een eiland voor leprapatiënten. Een Engelstalig boekje met getuigenissen van Hawaïanen over de Belgische missionaris voelde aan als de ontdekking van de eeuw. Nooit eerder had hij vanuit dat perspectief iets over hem gelezen of gezien. Toen hij de kans kreeg om als projectleider van Damiaan Vandaag het Damiaanmuseum in Tremelo te vernieuwen, stond het vast dat het Hawaïaanse perspectief daarin centraal zou staan. En nu dus ook in zijn Damiaanbiografie. Ruben Boon • We ontdekken een jonge missionaris die met heel westerse ideeën over beschaving naar het andere eind van de wereld trekt, maar die zijn denkbeelden gaandeweg aanpast. Wanneer parochianen van hem worden afgevoerd naar de lepranederzetting Kalaupapa op het eiland Molokai, voelt hij zich opstandig. Hij wil hen helpen. Het is daarom dat hij zich vrijwillig aanmeldt wanneer de bisschop een priester zoekt voor de nederzetting. Op Molokai zal hij zich nog veel verder integreren. De nederzetting bestond al geruime tijd toen Damiaan er arriveerde. Het was een samenl Pater Damiaan van Molokai geboren als Jozef De Veuster is een Belgische heilige, die in Hawaï de melaatsen en lepralijders genas. Jozef werd in Tremelo geboren op 3 januari Hij groeide op als een gewone jongen. Toen hij 18 jaar was moest hij van zijn vader naar een Franstalige handelschool, maar Jozef voelde zich daar niet thuis. Zijn broer was pater en overtuigde hem om ook bij de paters te komen. In koos hij als kloosternaam Damiaan. In vertrok hij naar Hawaï in de plaats van zijn broer. De bisschop was niet al te blij met de komst van Damiaan. Hij had namelijk gehoopt op een priester! Damiaan kreeg een spoedcursus. In beslist de Hawaïaanse regering dat alle melaatse samen op een afgesloten gedeelte van het eiland moeten geplaatst moeten worden, namelijk op Molokai. Ze mochten leven op een schiereiland dat was afgesloten door bergen. Het was voor de meeste mensen om daar over te komen, dus de meelaatsen werden per schip vervoerd. Soms werden de melaatsen van het schip af gegooid. Damiaan ging met de melaatsen mee. In het begin probeert hij fysiek contact te vermijden, maar al snel merkt hij dat hij op die manier geen band kan opbouwen met zijn medeparochianen. dus kiest hij er voor om met hen om te gaan als gewone mensen. In sterft hij tuss Wat voegt het Hawaïaans perspectief precies toe aan het beeld dat we hebben van pater Damiaan?
Pater Damiaan
Zijn leven