Hendrikus berkhof biografie

Biografische schets van de hervormde predikant en hoogleraar te Leiden, een van de invloedrijkste Nederlandse theologen van de twintigste eeuw, met speciale aandacht voor de ontwikkeling van zijn theologische opvattingen.

Inhoud: Non-fictie
Onderwerpen: Nederland | Berkhof, H. | Biografieën
Taal: Nederlands

Meer informatie

Uitgever: Kok, Kampen
Verschenen
ISBN
Kenmerken: pagina&#;s
Aantekening: Met lit. opg., reg

Je leent dit boek bij je eigen Bibliotheek. Vul de vier cijfers van je postcode in en vind je Bibliotheek.

Een biografie met een verdrietige scheur

Door die verschuiving is Berkhof, voor degenen die hem in zijn eerste periode bewonderden, een vreemde geworden. Zij konden hem moeilijk meer volgen. Voor degenen die hem aanvankelijk te orthodox vonden, is hij een theologische medestander en voorganger geworden.

Beide groepen wisten met Berkhof niet goed raad. De niet-orthodoxen niet met de jongere Berkhof, de orthodoxen niet met de oudere Berkhof. Nu verschijnt er een boek waarvan de hoofdstelling luidt: Berkhof is in de grond van de zaak zichzelf gebleven. Hij is wel wat opgeschoven, maar in wezen niet veranderd. Ik noem dat niet minder dan opzienbarend. Zo heb ik zelf nooit tegen Berkhof aangekeken. Daarin ben ik stellig niet de enige geweest.

Twee lagen

Tegen deze achtergrond ben ik met intensieve interesse aan het boek van Meijering begonnen. In zijn boek ontdek ik eigenlijk twee lagen. Men kan ook een ander beeld gebruiken, maar laat ik het houden op dat van twee lagen. De eerste laag is die van een beschrijving van het werk en daarmee van de theologische ontwikkelingsgang van Berkhof. Op een consciëntieuze en knappe manier worden publicaties van Berkhof samengevat en wordt hun intentie weergegeven.

Ik vermoed dat sommige lezers van het werk van Berkhof in dit boek

Hendrikus Berkhof, een theoloog van de synthese

Hendrikus Berkhof werd op 11 juni in Appeltern geboren. Hij groeide op in een hervormd milieu en studeerde theologie in Amsterdam en Leiden. In promoveerde hij bij de Leidse kerkhistoricus J. N. Bakhuizen van den Brink op de theologie van Eusebius van Caesarea. In volgde een jaar studie in Berlijn, waar hij in contact kwam met de leidende figuren van de Bekennende Kirche, die zich verzette tegen de nazi’s. Na een halfjaar moest Berkhof zijn studie in Duitsland afbreken, omdat hij wegens opruiende activiteiten door de Gestapo werd gezocht.

Berkhof deed op 16 oktober intrede als hervormd predikant in de gemeente van Lemele (Overijssel). Na de oorlog werd Berkhof docent aan het seminarium Kerk en Wereld in Driebergen, gecombineerd met het predikantschap in Zeist. In volgde de benoeming tot rector van het Hervormd Seminarie in Driebergen. Beide functies brachten hem midden in de maalstroom van het kerkelijk leven in een fase van opbouw en vernieuwing na de Tweede Wereldoorlog.

Fundamenteel voor zijn loopbaan was het kerkelijk hoogleraarschap dogmatiek in Leiden van tot In deze periode groeide Berkhof uit tot een invloedrijk theoloog. Hij zette ook een stempel op de ontluikende oecumene na de oorlog door zijn activiteiten binnen de

Theologie en biografie

Enige tijd geleden verscheen er een themanummer van &#;Kerk en Theologie&#; over de verhouding theologie en biografie. Wordt iemands theologische overtuiging niet voor een belangrijk deel medebepaald door zijn eigen levensweg vraagt ds. G. van Meijeren.

De kerkhistoricus dr. Frits Broeyer beschrijft in een opstel de situatie waarin dr. Hendrikus Berkhof − de latere auteur van Christelijk geloof − tijdens de Tweede Wereldoorlog dorpsdominee was in Lemele. Dr. Broeyer vraagt daarin vooral aandacht − aan de hand van Berkhofs preken − voor zijn betrokkenheid bij het kerkelijke verzet en zijn hulp aan de Joden. Hier volgt een klein fragment uit een bijdrage die verder zeer de moeite waard is.

Kerk en Theologie

Berkhof wist wat hij aan de gemeente Lemele had. Hij voelde aan dat men zich er net als hij, bewust van was dat de (Joodse, GvM) kinderen een verschrikkelijk lot wachtte, als zij niet ergens terecht konden. In de in gepubliceerde terugblik op zijn jaren in Lemele schreef Berkhof dat het hem in al getroffen had wat er door gemeenteleden na de capitulatie voor gevluchte militairen gedaan was en daarna wat er in de illegaliteit door velen uit Lemele met levensgevaar werd gepresteerd. Om stedelingen te helpen hield men de pr

Levensberichten

Hendrikus Berkhof
Appeltern 11 juni - Leiderdorp 17 december

Hendrikus Berkhof kwam, zoals hij het zelf later uitdrukte, uit een mildconfessioneel hervormd gezin. Hij doorliep van tot het Gereformeerd Gymnasium in Amsterdam. Na een jaar theologische studie aan de Universiteit van Amsterdam ging hij in in Leiden theologie studeren. Als hoofdvak voor zijn doctoraalexamen koos hij kerk- en dogmengeschiedenis, waarin hij in promoveerde op het proefschrift, getiteld Die Theologie des Euseb von Caesarea (promotor: J.N. Bakhuizen van den Brink). Reeds in die studie blijkt zijn dogmatische gerichtheid. Het is niet moeilijk eruit te concluderen, wat zijn eigen theologische positie was: een rechtzinnig hervormde theologie, die sterk onder invloed van Karl Barth staat en mede ook maatschappelijk-ethisch georiënteerd is. Tijdens een half jaar studie in Berlijn had hij grote sympathie gekregen voor de Belijdende Kerk in Duitsland. Hij was van mening dat de strijd in de vierde eeuw van Athanasius c.s. voor de leer van de triniteit vergeleken kon worden met de strijd van de Belijdende Kerk voor het evangelie en tegen het moderne heidendom van het nationaal-socialisme.

In werd hij predikant in Lemele in Overijssel, in trad hij in het huwelijk met C