Benito mussolini kinderen
A.P.J. van Osta
Benito Mussolini en de mythe van de fascistische revolutie
Er zijn maar weinig historische figuren, wier levensloop zo nauw verweven is met de geschiedenis van hun land als die van Benito Mussolini. In zijn biografie zijn de voornaamste trends uit de moderne Italiaanse geschiedenis terug te vinden. Bovendien is hij, als Duce van het fascistische Italië, zelf tot op zekere hoogte trendsetter geworden van een historische ontwikkeling die tot ver buiten de grenzen van zijn land reikte. Het is dan ook niet verwonderlijk, dat er nog altijd een geweldige fascinatie van zijn persoon uitgaat, niettegenstaande de slechte reputatie die de beweging en het regime genieten waarmee zijn naam onverbrekelijk verbonden is. De historische figuur van Mussolini heeft de val van het fascisme ruimschoots overleefd. Reden genoeg dus, om nader bij zijn levensgang stil te staan en te onderzoeken, hoe het geschiedbeeld van het Italiaanse fascisme en zijn leider in de afgelopen halve eeuw geëvolueerd naar eind1
Mussolini, die meer dan twintig jaar als dictator over Italië geregeerd heeft, was geenszins als leider in de wieg gelegd, noch kreeg hij het leiderschap zo maar op zijn schouders gedrukt. Integendeel, hij heeft de weg naar de top geheel op
Benito Mussolini is altijd omgeven geweest door mythes en legenden. Hij heeft daar zelf hard aan bijgedragen, want hij doorzag al vroeg de mogelijkheden van de publieke media ten eigen bate. Hij was ‘de eerste popster in de politiek en de geschiedenis’, zo schrijft Hans Woller in zijn recent uit het Duits vertaalde biografie Mussolini. De eerste fascist.
Deze doelbewuste imagovorming heeft het oordeel over hem lange tijd positief gekleurd. Zo eindigde hij in – hij was toen al vijf jaar dictator &#; bij een door het liberale Algemeen Handelsblad georganiseerde verkiezing van de zes ‘allergrootste’ tijdgenoten op de tweede plaats na Thomas Edison. Hij had in de ogen van de meerderheid van de lezers en ook onder veel uiteenlopende wereldleiders tenslotte ‘orde, rust en financiële stabiliteit’ in Italië gebracht.
Maar ook heden ten dage speelt de gekleurde beeldvorming over de ‘eerste fascist’ een belangrijke rol. Zelfs serieuze historici hebben volgens Woller nog steeds moeite aan het gif van de overgeleverde legendes te ontkomen. Daarom zijn er rond deze buitengewone figuur nog veel vragen niet goed beantwoord. Wat was het karakter van zijn fascistische regime, waaruit bestond zijn machtsuitoefening, hoe uitte hij zijn racisme en antisemitisme, en wat verklaart zijn bi
Benito Mussolini () was van tot fascistisch dictator van Italië. Door het inzetten van propaganda en terreur creëerde hij een nationalistisch, antidemocratisch en totalitair regime. De metamorfose die Mussolini in zijn leven doormaakte, van socialist en antimilitarist tot sterk militaristische fascist, is een van de meest opmerkelijke aspecten uit het leven van Mussolini.
Context: een instabiel Italië op een instabiel continent
Om Mussolini&#;s leven goed te kunnen begrijpen, is het cruciaal om eerst in hoofdlijnen een context te schetsen. Mussolini groeide op in een land dat relatief recent, in &#; vergelijk dit met bijvoorbeeld de Nederlandse staat die al sinds bestond -, een eenheidsstaat was geworden onder koning Victor Emanuel II (). Net als veel andere of nieuwe Europese landen in Oost-, Zuid- en Midden-Europa, veranderde Italië nog tot na de Eerste Wereldoorlog flink van territorium. Het land kreeg na de Eerste Wereldoorlog allerlei gebieden cadeau omdat het in overgestapt was naar de geallieerden, zoals Zuid-Tirol, Triëst, Istrië en een deel van Dalmatië. Beneveld door imperialisme en nationalisme was Italië echter niet tevreden met deze gebiedsuitbreiding. Net als het jonge keizerrijk Duitsland (sinds ) had het eveneens jonge Italië de slag om de kolonies gemist.
Mussolini
'Het beeld dat Italië van zichzelf en van zijn dictator heeft klopt niet, laat Hans Woller overtuigend zien.' **** NRC
Stel, een Nederlandse historicus schrijft een biografie over de Italiaanse fascistenleider Benito Mussolini. Hij opent die biografie met een voorwoord, waarin hij schrijft: &#;Een van de doelen van dit boek is de lezer aan te moedigen na te denken over de vraag of Mussolini een betere visie had dan Marx. Terwijl de communistische ideeën op sterven na dood zijn, leeft het fascistische gedachtegoed als de Derde Weg verder en wordt verdedigd door de vaandeldragers van modern links, zoals de Partij van de Arbeid in Nederland.&#;
Die zin zou voldoende reden zijn een Nederlandse historicus dood te verklaren en op de mestvaalt van de geschiedenis te storten. Het is dan ook geen Nederlandse historicus die een biografie over Mussolini met deze zin opent, maar een Engelse. In Engeland gaat het er wat minder schichtig aan toe dan in Nederland. Nicholas Farrell, de auteur van de biografie waarin de gewraakte zin voorkomt (al staat er in het echt natuurlijk &#;New Labour in Engeland&#; in plaats van &#;de Partij van de Arbeid&#;), past in een traditie van historische provocateurs.
De Britse pers was niet onkritisch over het boek, maar sprak ook van een &#;fascinerende biografie&#; en van een &#;interessante afwijkende mening&#;. Afwijkend is die mening zeker: Farrell doet een knappe pog