Biografie een wonderbaarlijke politicus



De wonderbaarlijke nieuwe biografie van Hans van Mierlo

Het is niet algemeen bekend, maar D66 heeft een opvallend politiek record op haar naam staan. Het is Neerlands enige politieke partij waarvan de drie founding fathers alle drie besloten hun lidmaatschap te beëindigen.

We hebben het dan over Peter Baehr (), Erik Visser () en Hans Gruijters (). Bij laatstgenoemde veroorzaakte de opzegging – in &#; de meeste reuring. Geen wonder, want Gruijters was behalve een van de drie oervaders van D66 tevens de ideoloog van de partij en, tussen en , ook de eerste minister.

Slechte gewoonten

Gruijters stond niet bekend als een politiek correcte denker. Hij was bijvoorbeeld een uitgesproken voorstander van kernenergie. Ook verklaarde hij al in de jaren tachtig dat het volle Nederland geen immigratieland kon zijn. Bovendien: ‘Veel immigranten zijn afkomstig uit landen waar weinig of geen cultuur bestaat. Als ze wat meenemen, zijn het slechte gewoonten.’

Gruijters, zo stelde zijn biograaf Klaas Tammes vorig jaar vast, was teleurgesteld in wat er terecht was gekomen van de oorspronkelijke Didealen. ‘De doorbraak in de Nederlandse politiek was uitgebleven. De staatkundige vernieuwingen waren niet gerealiseerd. De nieuwkomer van toen was inmiddels geïncorporeerd in het oude bestel waar

D67

Er is geen enkele politicus zo met de geschiedenis van D66 verbonden als Hans van Mierlo: oprichter, tweemaal partijleider en ook tweemaal minister. Allemaal in ruim dertig jaar. Het leven van de in overleden Van Mierlo vroeg al langere tijd om een biografie en sinds 15 januari ligt de biografie Een wonderbaarlijk politicus: Hans van Mierlo in de (web)winkels.

Ingezonden recensie van Mathijs van der Loo

Het boek is geschreven door journalist en historicus Hubert Smeets. In het voorwoord van het boek tekent hij direct een persoonlijke noot op. Hier vertelt hij dat hij Van Mierlo “een beetje kende”. Hij sluit zijn voorwoord dan ook af met de mededeling dat hij zijn onderwerp zo objectief mogelijk in zijn tijd probeert te portretteren, maar de inleiding bevat een waarschuwing voor een vorm van engagement in het boek. Dit laatste uit zich het sterkst in de epiloog van het boek waar Smeets pleit voor een oud idee van Van Mierlo: de oprichting van de Progressieve Volkspartij (PVP). Hij schrijft een pleidooi om dit oude idee weer te herintroduceren in de hedendaags politiek. Dit betoog doet enigszins afbreuk aan een verder goed uitgebalanceerde biografie.

De biografie van Van Mierlo is geen politieke biografie met alleen oog voor wapenfeiten uit de Tweede Kamer en van

Wonderlijke biografie van een wonderbaarlijk politicus

Nog altijd is de herinnering aan Hans van Mierlo, een bevlogen politicus die streefde naar grootschalige verandering, springlevend. Lex Cachet bespreekt Hans van Mierlo. Een wonderbaarlijk politicus, geschreven door Hubert Smeets. Een lijvige biografie, met enkele wonderlijke keuzes.

Hans van Mierlo, grondlegger van D66, was een bijzondere man. Een lijvige biografie ten volle waard. Of het dan deze biografie van Hubert Smeets moet zijn?[1] Daarover later meer. Laten we eerst vaststellen dat Van Mierlo – meer dan zijn tijdgenoten en collega’s in de politiek – symbool staat voor het streven naar maatschappelijke en politiek-bestuurlijke vernieuwing in de jaren zestig en later van de vorige eeuw. En, niet te vergeten, ook voor het gebrek aan succesvolle verandering in de politiek-bestuurlijke sfeer, alle bevlogen ambities ten spijt.

Afbrokkeling van verzuiling
De politiek-bestuurlijke vernieuwing die de grondleggers van D66 wilden bewerkstelligen stond niet op zich. Het was mede de weerspiegeling van een maatschappelijke ontwikkeling waarin na de Tweede Wereldoorlog en de wederopbouw ruimte kwam voor meer persoonlijke vrijheid, voor diversiteit in opvattingen en gedrag en voor meer individuele autonomie. De starre v

Samenvatting

Hans van Mierlo – de onzekere jongen uit een Brabantse patriciërsfamilie – kwam laat tot bloei. Pas toen hij na een moeizame rechtenstudie in het katholieke Nijmegen op jarige leeftijd in Amsterdam ging wonen, vond hij, meevarend op de golf van veranderingen in de jaren zestig, zijn plek: eerst als journalist en vanaf als partijleider van D

Van Mierlo stond aan de wieg van twee van de bijzonderste regeringen van de twintigste eeuw: het progressieve kabinet-Den Uyl () en de paarse kabinetten-Kok (). De belofte van een nieuw bestel wist hij nooit in te lossen. Staatkundige hervormingen kwamen niet van de grond. Het ideaal van één progressieve volkspartij werd een desillusie. Maar al die jaren bleef de ongedisciplineerde libertijn met zijn intellectuele uitstraling de politieke tolk van Nederlanders die streefden naar individuele vrijheid in een sociale rechtsstaat.

Journalist en historicus Hubert Smeets, die als eerste Van Mierlo’s privéarchieven mocht inzien, laat zien hoe politiek voor de twijfelaar Van Mierlo een intellectuele levenshouding was, geen kille machtsstrijd – al was hij niet vies van de macht. Een wonderbaarlijk politicus is het portret van een zoeker en een tobber, van een politicus die geen politicus was, maar Nederland wel vormgaf.

Over

Hans van Mierlo – de onzekere jongen uit een Brabantse patriciërsfamilie – kwam laat tot bloei. Pas toen hij na een moeizame rechtenstudie in het katholieke Nijmegen op jarige leeftijd in Amsterdam ging wonen, vond hij, meevarend op de golf van veranderingen in de jaren zestig, zijn plek: eerst als journalist en vanaf als partijleider van D Van Mierlo stond aan de wieg van twee van de bijzonderste regeringen van de twintigste eeuw: het progressieve kabinet-Den Uyl () en de paarse kabinetten-Kok (). De belofte van een nieuw bestel wist hij nooit in te lossen. Staatkundige hervormingen kwamen niet van de grond. Het ideaal van één progressieve volkspartij werd een desillusie. Maar al die jaren bleef de ongedisciplineerde libertijn met zijn intellectuele uitstraling de politieke tolk van Nederlanders die streefden naar individuele vrijheid in een sociale rechtsstaat. Journalist en historicus Hubert Smeets, die als eerste Van Mierlo’s privéarchieven mocht inzien, laat zien hoe politiek voor de twijfelaar Van Mierlo een intellectuele levenshouding was, geen kille machtsstrijd – al was hij niet vies van de macht. Een wonderbaarlijk politicus is het portret van een zoeker en een tobber, van een politicus die geen politicus was, maar Nederland wel vormgaf.