Thorbecke wil het biografie van een staatsman remieg aerts
Remieg Aerts, Thorbecke wil het. Biografie van een staatsman
License
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
a) Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution International (CC BY ) that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
b) Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
c) Authors are permitted to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process.
Authors are explicitly encouraged to deposit their published article in their institutional repository.
How to Cite
Recensie: Remieg Aerts &#; Thorbecke wil het; Biografie van een staatsman
Een liberaal die de burger met rust laat
Terecht merkt historicus Remieg Aerts in de introductie van deze zeer lijvige en levendige biografie van de grootste en belangrijkste staatsman die ons land ooit heeft gekend op dat van de politici uit het oudere verleden niemand zo bekend is als Johan Rudolf Thorbecke (). Overal zijn straten, pleinen, scholen etc. naar hem vernoemd. Met Willem van Oranje is hij de enige Nederlander die in drie plaatsen – Zwolle, Den Haag en Amsterdam – een standbeeld heeft.
Dat is volkomen terecht. Als geen ander heeft Thorbecke de vorm van het moderne Nederland bepaald. Allereerst natuurlijk door de Grondwet van en de daaruit voortvloeiende wetgeving die het ‘huis van Thorbecke’ vormgaven dat nog steeds fier overeind staat, ondanks onmachtige aanvallen door mensen die denken dat ze het beter weten. Het kan haast geen toeval zijn dat het een land heeft opgeleverd dat vrede en grote voorspoed kent, sinds het in de negentiende eeuw door Thorbecke’s hand werd opgestoten in de vaart der volkeren.
Hout
Dit is bij lange na niet de eerste levensschets van Thorbecke, in nog verscheen van Jan Drentje het lijvige Thorbecke, een filosoof in de politiek, dat zoals de ondertitel
Thorbecke wil het
Johan Rudolf Thorbecke () geldt als architect van de grondwet, de Nederlandse staatsinrichting en de parlementaire democratie. Hij wordt nog steeds aangeroepen in actuele politieke kwesties. Hij is de enige Nederlandse politicus met standbeelden in drie verschillende steden.
Wie was Thorbecke? Als halve Duitser en lutheraan uit een berooide Zwolse familie maakte hij in zijn eerste vijftig jaar een wetenschappelijke carrière, als classicus, filosoof, historicus en jurist.
Pas daarna ging hij in de politiek. Van tot legde hij als grondwetgever, Tweede Kamerlid en premier van drie kabinetten zijn wil op aan de Nederlandse politiek. Hij brak de macht van het bestuurlijke ancien régime en opende de weg naar modernisering.
Als compromisloze figuur tussen ‘karnemelkmannen’ was hij de eerste politicus die het land in kampen van vereerders en haters verdeelde. ‘Populair is alleen hij, die met zijn volk de fouten deelt.’
Hij gaf vorm aan de rechtsstaat, de parlementaire politiek, de constitutionele monarchie en de scheiding van kerk en staat. Hij richtte Nederland in.
Voor zijn vrienden, vrouw en kinderen bleef hij altijd: Thorbecke. Maar zijn huwelijk met zijn ‘Madonnaatje’ Adelheid Solger is een van de tederste romances van de negentiende eeuw geweest.
Met de jaren
Johan Rudolph Thorbecke (), of hoe Duits wij zijn
In het najaar van ondernam Johan Rudolph Thorbecke een studiereis naar Duitsland, die al met al vier jaar zou duren. Hij was Het waren de hoogtijdagen van de Biedermeier Epoche. Na het trauma van de napoleontische oorlogen hielp het Congres van Wenen de restauratieregimes stevig in het zadel. Daarbij hoorde een cultuur van milde berusting en kleinsteedse melancholie; de hoogtijdagen van de Romantiek waren voorgoed voorbij. Natuurlijk was er ook een tegenbeweging. Een generatie jonge schrijvers – Heinrich Heine, George Büchner – gaf sardonisch commentaar op de ondergang van de geest van vrijheid, gelijkheid en broederschap in dit aartsconservatieve Avondland. Denkers als Johann Gottlieb Fichte (), Friedrich von Schelling () en Georg Friedrich Hegel () probeerden de nalatenschap van Immanuel Kant () een plaats te geven. In dat Duitsland kwam Thorbecke terecht.
Johan Rudolph Thorbecke en Friedrich von Schelling
De jonge student uit Leiden, opgeleid als classicus, maakte in Göttingen kennis met het eigentijdse werk van deze Duitse idealisten. Schelling imponeerde hem ook als persoonlijkheid; ‘zijn wezen en gedrag heeft iets heerschends’, noteert Thorbecke na hun ontmoeting in zijn dagboek. Volgens Schelling vielen de noumenal Vanwege de coronamaatregelen vond de prijsuitreiking niet zoals gebruikelijk in het Hodshonhuis in Haarlem plaats, maar werd de winnaar bekend gemaakt door juryvoorzitter Elisabeth Leijnse op NPO Radio 1 tijdens Nieuwsweekend van Omroep Max. Remieg Aerts is heel blij. ‘Ik ben ongelooflijk vereerd hiermee, gezien de kwaliteit van de andere biografieën. Ik had mijzelf niet meer dan twintig procent kans gegeven.’ Thorbecke wil het gaat over het reilen en van zeilen van de schrijver van de Nederlandse Grondwet. Aerts heeft zelf eigenlijk nooit een biografie willen schrijven, ‘Als historicus is dat helemaal niet mijn genre en ook niet om mij een jaar lang te verdiepen in iemands leven. Maar voor Thorbecke wilde ik wel een uitzondering maken. Ik weet niet of ik zo snel weer een biografie zou schrijven, maar het was een goede ervaring. En ja, als je eenmaal begint aan iets, moet je het ook zo goed mogelijk doen. ’ De jury, bestaande uit de winnaar van de Biografieprijs in Elisabeth Leijnse, Mary Kemperink, Truze Lodder, Sander van Walsum, Cees van Wijk en Marlies Veldhuijzen van Zanten oordeelde dat Aerts’ werk de beste is omdat ‘de biografie voortreffelijk geschreven en voorbeeld Winnaar Nederlandse Biografieprijs is Remieg Aerts met Thorbecke wil het. Biografie van een staatsman