Egon krenz

Het begin van het einde
Na 40 jaar DDR nadert einde Honecker-regime

Op 7 oktober werd in Berlijn het jarig bestaan van de DDR gevierd. In het Palast der Republik ontving Erich Honecker zijn buitenlandse gasten en bondgenoten. Uit angst voor demonstraties was het Volkspaleis hermetisch afgegrendeld van de buitenwereld. Eerder die dag had Honecker verkondigd dat de eindoverwinning van het socialisme nabij was. Dat bleek een vergissing.

Al sinds 7 mei gingen demonstranten elke zevende van de maand de straat op om te protesteren tegen de vervalsing van de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen van 7 mei. Dat kwam dus goed uit. Op Alexanderplatz verzamelde zich een demonstratie die vergeefs probeerde het Palast der Republik te bereiken. De politie en de Stasi sloegen er meedogenloos op los. Niet voor niets begint de film 'Goodbye Lenin' met een evocatie van het brute geweld op deze heftige zaterdagavond.

Maar zelfs binnen het veiligheidskordon werd gedemonstreerd. Leden van de DFJ hielden een fakkeltocht langs de hoge gasten. Tot ieders verbijstering riepen zelfs deze zorgvuldig geselecteerde jongeren de leuze "Gorbi hilft". Volgens de overlevering sprak Gorbatsjov tijdens zijn bezoek de legendarische woorden: "Wie te laat komt, wordt gestraft door het le

Het roemloze einde van Erich Honecker

De postuum verschenen memoires van Erich Honecker () stonden onlangs in Duitsland in de bestsellerlijsten. De voormalige leider van de Duitse Democratische Republiek (DDR) stelt in zijn geschrift dat het communisme nog steeds de ideale staatsvorm oplevert.

Door Lars Sanders

In het voorwoord van zijn memoires geeft Honecker aan dat zijn boek bedoeld is om een serieuze analyse van het verleden mogelijk te maken. De meeste historici bezondigen zich volgens Honecker aan een hetze tegen het socialisme, met als doel de ondergang van het kapitalisme uit te stellen.

Hoe is dit standpunt van Honecker te verklaren?

Leven voor het communisme

Erich Honecker wordt in in een communistisch nest geboren. Zijn ouders zijn werkzaam in de kolenmijnen en lid van de communistische partij in Duitsland. Honecker wordt op jonge leeftijd lid van dezelfde partij. Tijdens de nationaalsocialistische dictatuur zit hij daarom grotendeels opgesloten. Als de oorlog is afgelopen, belandt de jonge communist in de kring rondom Walter Ulbricht (), die in opdracht van de Sovjet-Unie de stichting van een socialistische satellietstaat in Oost-Duitsland voorbereidt.

Honecker wordt verantwoordelijk voor de socialistische jeugdorganisatie Freie Deutsche Jugend (FDJ) en

Erich Honecker ()


Geschiedenis: Hoe zag onze wereld er vroeger uit en wat gebeurde er toen?

Oost-Duitse politicus


Foto Bundesarchiv (CC BY-SA): Erich Honecker met Gustav Husak en Walter Ulbricht in Berlijn in
De Oost-Duitse politicus Erich Honecker was Staatsraadvoorzitter van de Duitse Democratische Republiek (DDR). Na de Val van de Muur werd hij in de Bondsrepubliek beschuldigd vanwege het bevel aan grensposten om gericht te schieten. Vanwege zijn slechte gezondheid werd de rechtszaak afgebroken. Honecker overleed in Santiago aan leverkanker.

Communist

Erich Honecker werd op 25 augustus geboren in Neunkirchen in het Saarland. Hij was de zoon van een mijnwerker. Erich Honecker werd in de jaren twintig lid van de communistische jeugdbeweging. In sloot hij zich aan bij de Kommunistische Partei Deutschland (KPD). Na de machtsovername van Adolf Hitler in werden de communisten vervolgd. Erich Honecker werd in veroordeeld tot tien jaar tuchthuis. Volgens Honecker werd hij in door de Russen uit Zuchthaus Brandenburg-Görden bevrijd.

Russische bezettingszone

Erich Honecker vestigde zich na de oorlog in de Russische bezettingszone. Een jaar later werd Honecker lid van het Centraal Comité van de Sozialistische Einheitspartei Deutschland (SED). Daarnaast v

Levens in de verdrukking
De DDR-oppositie in biografieën en herinneringen
Filip Bloem

Binnen een jaar verschenen er aan het begin van deze eeuw drie verschillende biografieën van DDR-dissidenten. Dat lijkt niet zo vreemd, want vóór de val van de muur konden er in de DDR alleen biografieën van Oost-Duitsers verschijnen die aan de voorwaarden van de staat voldeden. Toch is het de vraag of we deze drie nieuwe boeken werkelijk biografieën mogen noemen.

De biografie was lange tijd een ondergeschoven kindje binnen het onderzoek naar de geschiedenis van de DDR. In de DDR zelf was de geschiedschrijving aan strenge ideologische grenzen gebonden, waardoor biografieën van Oost-Duitse makelij vaak slechts een beperkte wetenschappelijke waarde hadden. Voor westerse onderzoekers was de moeilijke toegankelijkheid van Oost-Duitse archieven tijdens de Koude Oorlog het voornaamste obstakel. Bovendien bestond er in het Westen de neiging bepaalde personen uit de DDR in de eerste plaats als tegenstanders van de Oost-Duitse politiek te zien, en niet als figuren van historisch belang die een biografie waard waren.

Met de val van de Muur zijn deze beperkingen echter weggevallen. In een klap is vrijwel de gehele schriftelijke nalatenschap van de

HONECKER

“Het opofferen van de DDR op het altaar van het door Gorbatsjov zo ijverig nagestreefde 'Europese Huis' is voor mij en vele anderen het smartelijkste in mijn leven.” Volgens het Duitse dagblad Die Welt komt deze passage voor in een boek dat een dezer dagen verschijnt en herinneringen bevat van Erich Honecker. Het heet: Moabiter Notizen. De onlangs gestorven DDR-leider heeft ze op papier gezet toen hij vastzat in de Berlijnse gevangenis Moabit.

Over het boek las ik ook in Neues Deutschland, vroeger het dagblad van de SED, waarin het nieuws, dat er nooit instond, van partijwege 'verklaard' werd. Enige tientallen jaren kocht ik per week twee exemplaren om enigszins op de hoogte te blijven van wat zich achter het IJzeren Gordijn afspeelde (kan iemand zich nog herinneren dat dit gordijn er ooit hing?). In Moskou was het de laatste jaren niet meer verkrijgbaar, maar in de stationskiosk van Keulen heb ik mijn oude gewoonte weer opgenomen: enkele keren per week voorzie ik mij van een exemplaar van Neues Deutschland, nu om er achter te komen hoe de mechanismen van de aanpassing functioneren. Neues Deutschland uit de tijd van Honecker wist alles, het nieuwe Neues Deutschland weet alles beter. Wie wil weten wat 'hoog-van-de-toren-blazen' werkelijk inhoudt kan ik aanraden deze