Arvo part biografie
WOENSDAG 23 MAART
- / Grote Zaal
Kristina Körver – musicoloogPärt Centre
De Estse musicoloog Kristina Körver werkt sinds bij het Arvo Pärt Centre. Door het bestuderen van het archiefmateriaal van Pärts composities brengt zij het creatieve proces van de componist in kaart. Ze is betrokken bij de Pärt-tentoonstelling en de educatieve programma’s tijdens het Pärt Festival.
DONDERDAG 24 MAART
- / Foyerdeck 1
Frederike Berntsen – muziekjournalist
Inleiding op het concert met leden van het Ests Filharmonisch Kamerkoor en dirigent Kaspars Putniņš.
VRIJDAG 25 MAART
- / Foyerdeck 1
Joonas Sildre – illustrator en grafisch ontwerper
Speciaal voor de opening van het Arvo Pärt Centre in maakte Joonas Sildre de grafische novelle Kahe heli vahel / Between two sounds, met als onderwerp de muzikale zoektocht van Arvo Pärt. Het boek werd bekroond met een Golden Book Award van de National Bibliotheek van Estland. Tijdens de lezing zal Sildre enkele scènes en afbeeldingen op zijn iPad tekenen en tegelijkertijd toelichten. Op Foyerdeck 3 is gedurende het Pärt Festival een expositie te zien met tekeningen uit de novelle.
ZATERDAG 26 MAART
- / Foyerdeck 1
Fuensanta Nieto en Enrique Sobej Waar dit verhaal precies begint weet ik niet meer, ergens dit jaar, maar dat maakt eigenlijk ook niet zo veel uit. Laat je gewoon meenemen, neem de tijd. Het begon met een kleine zoektocht naar achtergrondmuziek die me niet afleid als ik aan het schrijven ben, maar die wel aangenaam is, zoals warmte dat kan zijn. Pas wanneer het ontbreekt mis je het. Hoe ik precies bij Arvo Pärt terecht ben gekomen weet ik ook niet. Maar ik weet wel dat ik nog nooit van hem gehoord had en dat ik sinds die tijd zijn naam op allerlei plekken tegenkom. Ik zal hier gelijk een filmpje van hem neerzetten dan kan je met hem op de achtergrond verder lezen: Het feit dat ik zijn naam sindsdien op allerlei plekken tegenkom, schijnt een naam te hebben, serendipity. Volgens wikipedia wordt het begrip serendipiteit (Eng: serendipity) omschreven als een gelukkig toeval, een aangename verrassing, het vinden van iets dat bruikbaar is maar waarnaar niet speciaal gezocht werd, dat niet verwacht werd. Een van de mooiste vondsten trof ik in een verhaal wat ik las in de correspondent. De correspondent is een online krant die ik al vanaf het begin van zijn bestaan steun omdat hij niet de waan van de dag volgt, maar meer inzicht ‘Het is geen wonder dat werken als Fratres, Spiegel im Spiegel en TabulaRasa bij documentaire- en filmproducenten zo geliefd zijn… De onmiddellijk effectieve sfeer van rust en meditatie die Pärts muziek overbrengt is een van zijn meest aantrekkelijke kenmerken. Maar Pärt en zijn muziek bieden meer dan alleen maar die directe zintuiglijke ervaring.’ De vraag rijst: wat dan? Het heeft lang geduurd voordat Pärt de stijl bereikte waarmee hij popster-status zou krijgen. In de jaren zestig baseerde hij zijn werk op strenge twaalftoonsreeksen en was hij een van de meest avant-gardistische – en daarmee staatsvijandige – componisten van de Sovjet-Unie. Zo was hij de eerste Est die een serieel werk schreef (Nekrolog uit ). Complex serialisme en wrijvende dissonantie kenmerken zijn Eerste en Tweede symfonie ( resp. ). In toenemende mate experimenteerde hij met cluster- en collagetechnieken. Maar het was nooit met volle overgave dat hij zich conformeerde aan wat hij de ‘kinderachtige spelletjes’ van de avant-garde noemde. Dat zien we bijvoorbeeld Welke titels schieten je te binnen bij de naam Arvo Pärt? Sonatine opus 1;Symfonie nr. 1;Perpetuum mobile, of Fratres; Für Alina; Spiegel im Spiegel? Ik gok op de tweede reeks, want met dit soort stukken veroverde Pärt eind twintigste eeuw de wereld. Het publiek stroomde in drommen toe om zich onder te dompelen in zijn welluidende klankwereld, maar critici spraken schamper van een ‘warm bad’ vol new-age kitsch. Tegenwoordig is Pärt een van de meest uitgevoerde levende componisten. A.s. dinsdag 24 november belicht ik Pärts route naar zijn ‘nieuwe eenvoud’ tijdens een lezing in VondelCS, het voormalige Filmmuseum in Amsterdam. Arvo Pärt (Paide, Estland ) groeide op in een dictatuur: al tijdens de Tweede Wereldoorlog, in werd Estland geannexeerd door de Sovjetunie. Daar woei al jaren een gure en onverdraagzame wind, vooral ook op het gebied van de kunsten. In , amper drie jaar na de overwinning op de nazi’s en hun keiharde vervolging van zogenoemde ‘entartete Kunst’, werden grote componisten als Sergei Prokofjev en Dmitri Sjostakovitsj publiekelijk aan de schandpaal genageld om hun ‘formalistische perversies en antidemocratische tendensen&#;. In een dergelijk klimaat was weinig ruimte voor experiment. Pärt studeerde LEES EN BELUISTER MEER VAN ARVO PÄRT OP NPO RADIO 4 &#; &#;De woestijn is mooi zei hij&#;&#;Ik heb altijd van de woestijn gehouden. Men gaat op een duin zitten. Men ziet niets en hoort niets. En toch straalt er iets in de stilte&#;&#;&#; Met deze tekst uit De Kleine Prins van Antoine de Saint-Exupéry beschrijft Andreas Peer Kähler (dirigent, componist en pedagoog) de muziek van zijn vriend, de componist Arvo Pärt. Kähler schrijft verder: &#;Ook de tekening van Saint-Exupéry aan het eind van het boek is prachtig: Onderaan de bladzijde zijn twee lijnen getekend, die de woestijn verbeelden. Bovenaan de bladzijde straalt een vijfpuntige ster. Dit beeld geeft de essentie van het werk van de componist weer. Arvo Pärt heeft het moderne arsenaal achter zich gelaten, en redt zichzelf met &#;naakte monophony&#; dat wordt gedragen door wat cruciaal is: De drieklank&#; LEES EN BELUISTER MEER OVER DE KLEINE PRINS BESTEL DE KLEINE PRINS Wie is Arvo Pärt? Hij is één van de meest gespeelde en beluisterde hedendaagse componisten van dit moment. Dat blijkt onder andere uit de grote belangstelling voor het Pärt festival in maart in het Muziekgebouw aan &#;t IJ in Amsterdam. Zijn
Arvo Pärts &#;ei van Columbus&#;
Avant-gardist tegen wil en dank
‘Pärt en zijn muziek bieden meer dan alleen directe zintuiglijke ervaring’
De muziek van Arvo Pärt: niet altijd een warm bad
&#; De woestijn is zo mooi doordat er ergens een put verborgen is, zei De Kleine Prins.&#;