Frerichs nescio biografie
Nescio komt volbloedig tot leven in de rijke en ontroerende biografie van Lieneke Frerichs
Op 3 december maakt Frits Grönloh – de schrijver Nescio – met de bus een tochtje van Amsterdam naar Hilversum en weer terug. Hij beschrijft in zijn dagboek een nevelige winteratmosfeer met een laagstaande zon, weerspiegelingen in stil water, wilgen in een wei, en heeft het ontroerd over een ‘niet bestaande en onbestaanbare wereld’. Heel even is er chagrijn als hij beseft dat overal ‘nare menschen’ wonen, maar de rozige stemming houdt stand. Hij ziet het kerkje van Vreeland, een wipbruggetje bij Abcoude. ‘Dezen ochtend’, schrijft hij, ‘was ik te klein om alles te bevatten.’
Het landschap rond Amsterdam speelde een grote rol in het leven van Grönloh. Hij wandelde er veel of trok er met bus en trein op uit. De aantekeningen die hij van zijn naoorlogse tochten maakte zijn in gebundeld en als onderdeel van het verzameld werk uitgegeven onder de titel Natuurdagboek, bezorgd door Lieneke Frerichs, die nu opnieuw komt met een gulle gift: Nescio’s biografie.
Frerichs typeert het Natuurdagboek als een vorm van autobiografie: een journal intime. Het landschap was voor Grönloh een toevluchtsoord voor het benauwende leven in de stad, zijn medemens, het werk en alles wat hem herinnerde aan ee
3 juni Online presentatie Nescio-biografie van Lieneke Frerichs
Op donderdagmiddag 3 juni aanstaande vindt bij Spui25 de online presentatie plaats van Nescio. Leven en werk van J.H.F. Grönloh, geschreven door Lieneke Frerichs. Tijdens dit programma in samenwerking met uitgeverij Van Oorschot staat biograaf Lieneke Frerichs samen met onder anderen Philip Huff en Tommy Wieringa stil bij het voltooien van haar biografie over een van Nederlands grootste schrijvers.
In verschenen Nescio’s verhalen De uitvreter, Titaantjes en Dichtertje voor het eerst in boekvorm. In de loop der tijd maakte de handelsman J.H.F. Grönloh () zich bekend als de man achter het pseudoniem, maar hij bleef buiten de literaire wereld. Na zijn dood in heeft zijn familie die lijn voortgezet. Wel verscheen in Nescio’s Verzameld werk, maar voor biografen bleef de deur gesloten. In Nescio. Leven en werk van J.H.F. Grönloh gaat die deur eindelijk open.
Uit niet eerder gepubliceerde fragmenten uit dagboeken, brieven en andere persoonlijke documenten creëerde Lieneke Frerichs een fascinerend portret van de gecompliceerde man die deze verhalen schreef. Verhalen die een basis hebben in zijn eigen leven: Nescio’s jeugdjaren, zijn idealistische Titaan ‘Saai’ bestaat niet, zei criticus Arjen Fortuin eens. Daar zit veel in. Wat voor de een saai is, is voor een ander juist razend interessant. En toch is ‘saai’ het woord dat bij me opkomt bij het lezen van de biografie Nescio. Leven en werk van J.H.F. Grönloh, geschreven door Lieneke Frerichs. En ik kan toch niet zeggen dat het onderwerp me niet interesseert. Ik vrees dat ik tegen deze biografie hetzelfde bezwaar heb als tegen sommige andere, zoals die van Willem Frederik Hermans. Dat ik de biografie van Nescio zou gaan lezen stond buiten kijf. Mijn lezen begon met Nescio. Niet dat ‘Jongens waren we – maar aardige jongens. Al zeg ik het zelf.’ mijn eerste woorden waren in groep 3, maar ‘Titaantjes’ was wel het eerste verhaal dat me liet zien wat literatuur vermag. Dit verhaal, en Nescio’s andere, zijn me altijd bijgebleven met regelmatige herlezing. In de loop van de jaren hebben zowat alle boeken over Nescio een weg naar mijn boekenkast gevonden. Na de vorig jaar verschenen ‘amuse’ Buitenland is geen land nu dus ook de biografie van Nescio. In verschenen Nescios verhalen De uitvreter, Titaantjes en Dichtertje voor het eerst in boekvorm. In de loop der tijd maakte J.H.F. Grönloh zich bekend als de man achter dit pseudoniem, maar hij bleef verder buiten de literaire wereld. Ook na zijn dood in hield zijn familie de deur voor biografen gesloten. In Nescio. Leven en werk van J.H.F. Grönloh gaat die deur eindelijk open. Uit niet eerder gepubliceerde documenten rijst een fascinerend portret op van de gecompliceerde man die deze verhalen schreef. Verhalen die een basis hebben in zijn eigen leven: zijn jeugd, zijn idealistische jaren, zijn verliefdheid op zijn latere vrouw, het gezinsleven en zijn carrière van kantoorbediende tot directeur. Hij maakte een maandenlange zakenreis door Brits-Indië, waarvan hij in brieven verslag doet. De vele brieven aan zijn dochter in Groningen geven een beeld van Amsterdam in oorlogstijd, het leven tijdens de hongerwinter en van de jaren daarna, toen hij eindelijk kon doen wat hij het liefste deed: zwerven door Nederland. Nescio schittert in de vele citaten uit de brieven. De biografie laat eens te meer zien wat een groot stilist hij was. ISBN ebook pagina's Na jarenlang het literaire werk van Jan Hendrik Frederik Grönloh () wetenschappelijk te hebben bestudeerd – komt Lieneke Frerichs nu met een monumentale biografie van de schrijver die de geschiedenis zou ingaan als Nescio (Latijn voor ‘ik weet het niet’) .Hoewel de erven van Grönloh aanvankelijk hun medewerking weigerden– zij beloofden hun vader immers geen persoonlijke documenten openbaar te maken – slaagde Frerichs er nu toch in een overzichtelijk en helder werk te schrijven over een van de protagonisten van de neoromantische Nederlandstalige literatuur. Omdat de kleinkinderen zowel in tijd als emotie verder weg stonden van Grönloh dan diens kinderen kreeg Frerichs inzage in de talrijke brieven en notities die er na zijn dood werden gevonden. Hoewel ze dus al sinds de jaren zeventig doende was met tekstedities van zijn werk te verzorgen kreeg Frerichs pas na de dood van de laatste dochter (in ) van Nescio de vrijere hand om privé-documenten in te zien, met het oog op een nog te schrijven biografie. Nescio
Lange tijd bleef Nescio onbekend. Aanvankelijk wist men echt niet dat Jan Hendrik Frederik Grönloh achter het pseudoniem schuilging. Ook nadat hij zich wel bekend had gemaakt – om recht te zetten dat híj en niet ene Nico Eisenl Nescio - eboek
Lieneke Frerichs
Letterkunde
BOEKEN NR. 9, NOVEMBER
Lieneke Frerichs: Nescio: Leven en werk van J. H. F. Grönloh
door Jo Vanderwegen
Tijdens zijn leven was de erkenning voor Nescio’s werk beperkt en kwam ze vooral van