Was tiberius een goede keizer
| Een historische biografie van keizer Caracalla (). (Michiel Vanderhaeghe) |
Hoofdstuk 3: Het keizerschap van Caracalla ()
«De Constitutio Antoniniana de civitate»
De Constitutio Antoniniana zal in deze verhandeling niet uitvoerig besproken worden. Het onderwerp werd in de moderne historiografie al grondig bestudeerd en de maatregel heeft aanleiding gegeven tot eindeloze discussies. Toch is het vereist om, bij het schrijven van een historische biografie over Caracalla dit feit kort te vermelden.
De Constitutio Antoniniana kende het Romeinse burgerrecht toe aan vrijwel alle vrijgeboren inwoners uit het Rijk. Van onze literaire bronnen vermeldt enkel Cassius Dio de maatregel. De datering van de Constitutio staat ter discussie. Traditioneel dateert men de maatregel in , maar ook en werden voorgesteld. Ook over de motieven voor de maatregel bestaat onduidelijkheid. Dio schrijft opnieuw een eenzijdig negatieve motivering toe aan Caracalla. Volgens de auteur was de enige reden waarom hij het burgerrecht gaf aan alle rijksbewoners omdat zo meer mensen konden belast worden. Tevoren had hij zijn verontwaardiging geuit over al de belastingen van Caracalla “zowel de nieuw BMGN - Low Countries Historical Review, Deze geschiedenis van Holland behoort tot een lastig genre. Lastig voor redactie en auteurs, en lastig ook voor een bespreker. Wat immers is de bedoeling van een dergelijk boek, en in verband daarmee, volgens welke maatstaven moet het beoordeeld worden? De veertien bijdragen zijn geschreven door vijftien wetenschappers die hun sporen verdiend hebben. Maar de hele opzet van het werk maakt duidelijk dat hun beoogd publiek eerder tot de categorie 'algemeen ontwikkeld', dan tot dat van de collega-historici gerekend moet worden. Het boek ambieert klaarblijkelijk om wetenschappelijke kennis samen te vatten en aan een niet-wetenschappelijk publiek over te dragen. Daarbij mogen dan criteria als 'betrouwbaarheid', 'volledigheid' en 'toegankelijkheid' worden gehanteerd. Wat dat betreft hebben de lezers van dit boek niets te klagen. In een prettig leesbare stijl worden door ter zake deskundige auteurs de belangrijkste feiten en ontwikkelingen voorgesteld. Luuc Kooijmans en Carly Misset zetten in het eerste hoofdstuk de politieke ontwikkelingen op een rijtje, Taeke Stol Gaius Caesar Augustus Germanicus (Antium, 31 augustus 12 - Rome, 24 januari 41), postuum bekend als Caligula, was van 37 tot 41 princeps van Rome. Caligula's jeugd was getekend door de intriges van de eerzuchtige Selanus. Na een hoopvol begin van zijn regering, begon hij zich na een periode van persoonlijke tegenslag meer en meer te gedragen als autocratisch heerser, waarbij hij zijn bevoegdheden onder meer aanwendde om in hoogverraadprocessen talrijke senatoren naar willekeur ter dood te veroordelen. Een geslaagde moordaanslag van de Praetoriaanse garde maakte een einde aan zijn schrikbewind, dat gevolgd werd door een damnatio memoriae door de senaat. Daar de antieke bronnen Caligula haast eenstemmig als waanzinnige tiran beschrijven en talrijke schandaalverhalen over de persoon van de keizer de ronde deden, is hij in het bijzonder een tweede leven gaan leiden als onderwerp van literaire en populair-wetenschappelijke werken. In het recente historische onderzoek heeft men dit beeld echter bijgesteld. Caligula is geboren op 31 augustus 12, waarschijnlijk in Antium, als zoon van Germanicus en Vipsania Agrippina maior, die hem denaam Gaius Iulius Caesar meegaven. Langs moederskant was hij een achte Harry Peer Augustus werd op 23 september 63 voor Christus geboren in Rome. Zijn moeder was een nicht van Julius Caesar. Augustus is één van de machtigste personen die ooit hebben geregeerd. Zijn opkomst begon met de moord op zijn oudoom en adoptievader Julius Caesar en culmineerde in het titanische gevecht met Marcus Antonius en diens minnares Cleopatra. Na een lang en onstuimig leven overleed Augustus op 19 augustus in het jaar 14 na Christus tijdens een reis naar Campanië. Tweeduizend jaar na zijn dood wordt alom aandacht aan hem besteed. Wanneer de geschiedenis iets anders was gelopen, zou onze jaartelling misschien wel zijn begonnen met de geboorte van de beroemde keizer Augustus. Jezus zou dan in een voetnoot zijn weggezet als de religieuze dweper geboren in een uithoek van het Romeinse rijk in het jaar We hadden dan niet zwijmelend opgekeken naar een aan het kruis genagelde, magere, leptosome figuur, maar geïmponeerd naar een fiere ridder te paard (zoiets als het grote klassieke bronzen ruiterstandbeeld van Marcus Aurelius op de Capitolijnse heuvel midden in Rome). We zouden ons dan geen zondaars hebben gevoeld, maar zelfbewuste mensen zonder complexen Imperator Caesar Augustus (Rome1, 23 september63 2 - Nola, 19 augustus14 ) was de eerste princeps (vgl. "keizer") van Rome. Door steeds meer verschillende bevoegdheden van republikeinse magistraten naar zich toe te trekken kreeg hij de feitelijke macht
Nero cum suis. Een onderzoek naar invloedrijke personen in het leven van een keizer
14 oktober Het keizerrijk onder Caligula (37 tot 41 n.C.)
Augustus, de eerste Romeinse keizer
Een meer dan toeristisch bezoek aan het oude Rome
Om de ingewikkelde naamgeving van de princeps Imperator Caesar Augustus beter te kunnen begrijpen, is ervoor gekozen om de Romeinse namen bij hun eerste vermelding voluit te schrijven. Augustus bijvoorbeeld noemde zich na zijn adoptie Gaius Iulius Caesar in plaats van Julius Caesar. 63 - 14
Postuum portret van Gaius Iulius Caesar Octavianus met corona civica (zogenaamde „Augustus Bevilacqua“-buste, , Glyptotheek van München).Tijdvak Augusteïsche periode 27 Tiberius Iulius Caesar Staatsvorm principaat Persoonlijke gegevens Naam bij geboorte Gaius Octavius (Thurinus) Zoon van Gaius Octavius
Atia Balba CaesoniaGeadopteerde zoon van Gaius Iulius Caesar Vader van Iulia Caesaris maior Adoptievader van Gaius Iulius Caesar
Lucius Iulius Caesar
Tiberius Iulius Caesar
Agrippa Iulius CaesarGehuwd met 1) Clodia
2) Scribonia
3) Livia DrusillaBroer van Octavia Thurina maior
Octavia Thurina minorPortaal Romeinse Rijk - Keizers van Rome