Biografie van een vlieg recensie
Biografie van een vlieg
Dit verrassende verhaal vol humoristische knipogen en fijngevoelige wendingen stond op de shortlist voor de Jan Wolkersprijs (beste Nederlandse natuurboek) Het vertelt in 23 hoofdstukjes &#; annex dagen &#; het leven van een ‘doodnormale’ vlieg. Starten doet het op dag 1 in de drol van een bouvier. Maar het had volgens de auteur even goed kunnen beginnen “in het kadaver van een ongelukkig haasje”, of “in een zompige appel die achterbleef na de weekendmarkt”. Eindigen doet het zovele hoofdstukjes/dagen later in de hoogte op een lantaarnpaal waar hij sterft en zijn beste vriend, de buizerd, ontdekt wat ‘samen’ betekent…
Daartussen lezen we dag aan dag zijn hele leven: hoe zijn vader stierf ten gevolge van een mep met een opgerolde buurtkrant en hoe zijn moeder duizenden eitjes achter liet. Hoe hij zich als larf verpopte en als vlieg geboren werd ‘middenin zijn leven’. Want vliegen kunnen alles meteen, zij hoeven niets te leren. Hoe hij de sensatie van zijn zintuigen ontdekte, en later de alles verslindende liefde voor HupHup, de vlieg met het parelmoeren lijfje en de heerlijke geur van groentenbak met een zweempje van beschimmelde ketchup. Tussen zijn vliegen door langs vuilnisbakken, kale hoofden vol zweet, rottend slachtafval, sappige perziken, dampe
De tragiek van het leven van de vlieg
‘Een vlieg wordt niet geboren, een vlieg wordt wakker ergens middenin zijn leven.’ Een van de prachtzinnen uit deze briljante vliegenbiografie, voor kinderen tussen de plusminus 9 en 99 jaar. Het verhaal hangt, verdeeld over tientallen abri-posters, door Arnhem en Tilburg (vorig jaar in Nijmegen), maar is er nu ook als fraai vormgegeven miniboekje met sterke zwart-ijsblauwe illustraties.
Robben kruipt overtuigend in de huid van Vlieg, die door een hooghartige buizerd Poeppootjes wordt gedoopt. Maar in de geestige dialogen voel je dat de vogel steeds meer op Vlieg gesteld raakt. Buizerd fluistert hem zelfs iets in z’n oor over de voortplanting. ‘‘Ik?’ vroeg Vlieg. ‘Nu al? Maar ik ben pas twee weken oud.’’
Maar dan ontmoet hij een parelmoeren vrouwtje dat zo lekker ruikt naar groenbak. De tragiek van zijn vliegenleven – zijn kinderen zal hij nooit ontmoeten – en vooral de schitterende sterfscène ontroeren. Langzaam droogt hij in en trekken zijn pootjes naar zijn borst: ‘Een vlieg kan zichzelf niet omhelzen, maar misschien was het dat wel wat hij probeerde.’ Uiteindelijk blijkt dit een verhaal over hoe we in het leven alleen zijn en toch ook samen.
Jaap Robben Voor het eerst speelt Toneelgroep De Horde in theater Het Badhuis in Nijmegen, en wel een bewerking van Biografie van een vlieg, een van oorsprong verhaal-in-een-wandeling van de Nijmeegse auteur Jaap Robben. Wat op de flyer aangekondigd wordt als hartverwarmende familievoorstelling, wordt een subtiele, donker-komedische en poëtische vertelling. In driekwartier vliegt theatermaker en acteur Rosita Segers in deze solovoorstelling door de 23 dagen die het leven van Vlieg lang is. Het verhaal is slim en scherp verteld. Het vertelperspectief is behouden; Segers schakelt vlug tussen verteller, Vlieg en zijn nukkige vriend Buizerd. Het spel van Segers is interessant; haar toon is laconiek en gehaast. Een scène, aangeduid met ‘dag’-zoveel, begint even vlug als die weer over haar schouder wordt weggeworpen. Hierdoor is het gemakkelijk het verhaal in te stappen. De verteller is zich samen met het publiek ook bewust van de grillen van de personages. Er ontvalt Segers tussen de regels door af en toe wat gemompel, waarmee ze tegen het publiek lijkt te zeggen: &#;tja, ik weet het ook niet&#;. Het is bewonderenswaardig dat de taligheid van de originele tekst is behouden. Complexe zinnen bouwen precieze, weelderige beelden waar de literator zijn vingers bi [Recensie] Het grote onrecht dat veel vrouwen en hun kinderen in de vorige eeuw is aangedaan, heeft Jaap Robben weten te vatten in een beklemmende en zeer liefdevol geschreven roman. “Soms had het zoveel pijn gedaan dat ik het onbegrijpelijk vond dat Louis het niet door mijn huid heen kon voelen wanneer hij me omhelsde, me tegen zich aandrukte, wanneer we vreeën.” Dit is een van de vele prachtige zinnen die Schemerleven kenmerkt. Een gebeurtenis die je je hele leven in stilte bij je draagt en met niemand kunt of durft te delen, zelfs niet met degene waar je zoveel van houdt, die verstikt je. Vergeet het en denk er niet meer aan, is vaak het advies. Maar intense ervaringen laten zich niet zomaar wegstoppen en komen vroeg of laat weer bovendrijven. Zo ook in Schemerleven, de nieuwe roman van Jaap Robben. Bijzonder taalgebruik Als je Birk en Zomervachthebt gelezen, zul je zijn toegankelijke, maar sfeervolle manier van sch ‘Uit stront ben je geboren, en tot stront zul je wederkeren’ Van de niet-aflatende stroom biografieën die de hedendaagse boekenwereld overspoelt, is Biografie van een vlieg van Jaap Robben en Paul Faassen wel een bijzonder sympathieke. Niet het leven van een bekende Nederlander staat centraal, maar – ter bemoediging van ons allen – een van de meest onaanzienlijke schepsels op aarde: een strontvlieg. Mooi dat er ‘een’ staat, om maar te benadrukken hoe gewoontjes hij is. Daarnaast overtreft in deze biografie de verbeelding alle feitelijkheden, waardoor een waarheid komt bovendrijven die op het gezicht van misschien wel iedere lezer een lach en een traan zal toveren. In eerste instantie is het verhaal geschreven als posterproject in opdracht van De nieuwe Oost| Wintertuin. In 25 hoofdstukken langs de weg, was het tijdens een wandeling of fietstocht te lezen. In Nijmegen was het te zien als onderdeel van Wintertuin, in Leeuwarden van Explore the North. Vervolgens is het als boekje duurzaam uitgegeven in een bijzonder fraaie vorm. Voor de omslag is gebruik gemaakt van linnenrestanten, waardoor de omslagen verschillende kleuren hebben: ‘Van vliegenpoepjesroestbruin en buizerdbuikenwit tot strontvlieggroen en
Biografie van een vlieg
Ill. Paul Faassen. Loopvis; 33 blz. € 14,99
Va Biografie van een vlieg (8+)
Schemerleven
Intense ervaringen laten zich niet zomaar wegstoppen
Robben is bekend van de zeer goed ontvangen romans Birk en Zomervacht. Hij is geboren in De manier waarop Robben zich als man van eind dertig heeft weten in te leven in het leven van zowel een jonge als oude vrouw, heeft me verbaasd: bijzonder invoelend en waarheidsgetrouw.Recensie: Jaap Robben en Paul Faassen – Biografie van een vlieg